Gruźlica uczy się u 10 proc. zakażonych. W Polsce część wypadków jej budowy to gruźlica płuc. Często jest wykrywana przypadkowo. Pacjent skarży się na kaszel oraz uciski w klatce piersiowej. W leczeniu gruźlicy oprócz leków farmakologicznych istotna jest odpowiednia dieta. Gruźlica, którą kiedyś nazywano dolegliwością biedaków, może spotkać każdego spośród nas. Najbardziej jednak wrażliwe na jej atak są dzieci między 10. a 15. rokiem życia, osoby w podeszłym wieku, niedożywione (również z względu częstego stosowania diet odchudzających), diabetycy, mający na wrzody żołądka oraz dwunastnicy, palacze, a również osoby nadużywające alkoholu i narkomani. Choć wydawało się, iż gruźlica została już pokonana, od jakiegoś czasu znów wzrasta ilość nowych wypadków dolegliwości. Oraz pomimo iż wolno ją całkowicie wyleczyć, każdego roku w Polsce umiera na nią blisko 1000 osób. To dwa razy bardzo niż w Czechach oraz Słowacji oraz aż siedem razy więcej niż w Norwegii oraz Szwecji. Dlatego trzeba bić na alarm.
Podstawy zachorowań na gruźlicę
Gruźlica jest dolegliwością zakaźną, którą powodują Gram-dodatnie bakterie (Mycobacterium tuberculosis) nazywane pałeczkami lub prątkami Kocha – od nazwiska ich odkrywcy, Roberta Kocha. Są bardzo wytrzymałe na działanie antybiotyków, kwasów, a również zasad. Przy dostatecznej wilgotności (bez dostępu światła) w ziemi czy kurzu potrafią przetrwać chociażby parę lat. Prątki giną jednak pod wpływem promieni słonecznych, a w temperaturze 75°C stoją się nieszkodliwe zaraz po 10 sekundach. Mnożą się dosyć można – podział następuje co 18–20 godzin.
Źródła zakażenia gruźlicą
Największe zagrożenie stanowią tzw. cierpiący prątkujący, czyli wydychający bakterie z powietrzem podczas kaszlu, kichania, śmiechu oraz mówienia. Rzadziej choroba przenosi się drogą pokarmową czy poprzez dotyk. Źródłem zakażenia jest również mleko pochodzące od pacjentów krów. Ale zakażenie bakteriami gruźlicy nic nie jest zgodne z zachorowaniem. Choroba kształtuje się u blisko 10 proc. zakażonych. Natomiast od chwili przeniknięcia bakterii do organizmu, ryzyko zachorowania trzyma się przez całe życie, a najważniejsze jest w pierwszym a innym roku od zakażenia.
Sygnały gruźlicy
W 10 proc. wypadków choroba uczy się bez dolegliwości oraz jest wykrywana przypadkowo. Częściej jednak się zdarza, iż jeśli gruźlica zaatakuje, pojawia się zmęczenie, odczucie stałego zmęczenia, senności.Typowe są nawracające stany podgorączkowe, a również nocne poty. Ale najbardziej ważnym symptomem jest zachowujący się kaszel – początkowo suchy, a potem z odkrztuszaniem plwociny (w ostrym stadium dolegliwości występuje plucie krwią). Uwagę winien zwrócić również, niezwiązany z dietą czy intensywną gimnastyką, spadek wagi i bóle w klatce piersiowej. Oznaką zakażenia że być także zbyt wolne dochodzenie do zdrowia po zapaleniu płuc. Każdy z takich symptomów winien być kluczem do złożenia wizyty lekarzowi.
Gruźlica płuc – najczęściej występująca formę gruźlicy (w Polsce to 95% wszelkich zachorowań). Najbardziej ważny symptom to będący ponad trzy tygodnie kaszel – początkowo suchy, potem z odkrztuszaniem plwociny, zmęczenie, zmęczenie, senność, nocne poty, lekko podwyższona gorączka, nieuzasadniony spadek wagi i bóle w klatce piersiowej, w ostrym stadium gruźlicy pacjent pluje krwią. W 10 proc. wypadków choroba kształtuje się bez dolegliwości oraz jest wykrywana przypadkowo, np. podczas badań okresowych. U części pacjentów dolegliwości przypominające grypę znikają instynktownie (pozostaje tylko przedłużające się powiększenie węzłów chłonnych). Po paru miesiącach może dojść do samowyleczenia. Dowodem przebytej
Gruźlica układu moczowego (najczęściej nerek) – niezwykle niebezpieczna, bo długo nie daje żadnych symptomów. Ważnym jest krwiomocz, ból przy oddawaniu moczu oraz palenie w cewce moczowej, a to znaczy, iż prątki zaatakowały już cały układ. Finałem takiego zakażenia jest śmierć spowodowana niewydolnością nerek.
Gruźlica węzłów chłonnych – przejawia się powiększeniem węzłów chłonnych w strefie szyi oraz nad obojczykami. Nieleczona doprowadza do rozmiękczenia węzłów oraz mienia się w uszkodzonej skórze pęknięć, które po zagojeniu się pozostawiają widoczne blizny. Tę formę dolegliwości pomoże zidentyfikować biopsja. Gdy nie poda się antybiotyku, zarazki gruźlicy będą się szybko rozprzestrzeniały po całym systemie.
Gruźlica węzłów chłonnych – przejawia się powiększeniem węzłów chłonnych w strefie szyi oraz nad obojczykami. Nieleczona doprowadza do rozmiękczenia węzłów oraz mienia się w uszkodzonej skórze pęknięć, które po zagojeniu się pozostawiają widoczne blizny. Tę forma dolegliwości pomoże zidentyfikować biopsja. Gdy nie poda się antybiotyku, zarazki gruźlicy będą się szybko rozprzestrzeniały po całym systemie.
Gruźlica kości oraz stawów – u pacjenta dochodzi do tzw. kompresyjnych złamań uszkodzonych kręgów lędźwiowych oraz dolnych piersiowych (u dzieci tylko piersiowych). Powszechnie pojawia się wtedy garb na plecach. Wokół ognisk gruźliczych składają się ropnie nazywane zimnymi, ponieważ nie wtórują im ważne dla stanu zapalnego obrzęki, bóle, zaczerwienienie, wysoka gorączka. Przy wczesnym rozpoznaniu wystarczają środki, później niezbędne jest leczenie operacyjne, czasem chociażby amputacja (fragmentu kości czy całej kończyny).
